Als familie kan de angst voor dementie of Alzheimer bij een familielid groot zijn. Volgens een hoogleraar psychologie zijn er echter specifieke signalen die al in een vroeg stadium, ruim voor de diagnose, kunnen wijzen op beginnende cognitieve achteruitgang.
In 70 procent van de gevallen is de ziekte van Alzheimer de oorzaak van dementie, een aandoening die vaak in de schijnwerpers staat. Momenteel leven zo’n 300.000 mensen in Nederland met dementie, en tegen 2050 zal dat aantal naar verwachting stijgen tot 600.000.
Hoogleraar psychologie Ira Hyman legt in een interview met Psychology Today uit dat niemand wil zien hoe een geliefde, zoals een opa, oma, vader of moeder, fysiek of mentaal achteruitgaat.
Psychiater Robert Klitzman heeft eerder toegelicht hoe normale hersenveroudering verloopt en hoe je je brein gezond kunt houden. Iedereen vergeet wel eens iets, en het is normaal dat onze cognitieve functies afnemen naarmate we ouder worden, vaak vanaf de leeftijd van 40 jaar.
Niet alle gevallen van vergeetachtigheid zijn toe te schrijven aan normale hersenveroudering. Hoogleraar Hyman benadrukt dat er vaak al duidelijke tekenen van cognitieve achteruitgang zichtbaar zijn, lang voordat de diagnose Alzheimer wordt gesteld. Deze vroege signalen duiken vaak op tijdens eenvoudige dagelijkse activiteiten, vooral wanneer het om geldzaken gaat. “Als je bezorgd bent over iemands cognitieve achteruitgang, let dan op hoe ze met geld omgaan,” adviseert Hyman.
Daarnaast kunnen alledaagse routines inzicht geven in de gezondheid van het brein. Eet iemand zijn vaste maaltijden? Zorgt hij of zij nog goed voor de persoonlijke hygiëne? Houdt de persoon zich aan normale slaap- en waaktijden? Bij dit soort basisactiviteiten speelt tijd namelijk een cruciale rol. Mensen met Alzheimer vergeten vaak deze essentiële handelingen.
Uit onderzoek blijkt dat mensen bij wie later dementie wordt vastgesteld, vaak al lang daarvoor financiële problemen vertoonden. In de vroege stadia van dementie krijgen mensen moeite met het beheren van hun geldzaken en ervaren ze vaak aanzienlijke vermogensverliezen.
Volgens Hyman vormen financiële zaken een belangrijke graadmeter voor dreigende dementie of Alzheimer. Worden rekeningen nog op tijd betaald? De hoogleraar legt uit dat mensen met beginnende dementie vaak al jaren voor de diagnose te maken hebben met betalingsachterstanden.
Hyman wijst op onderzoek waaruit blijkt dat mensen die later de diagnose dementie kregen, al vroeg een drastische daling van hun vermogen ervoeren. In veel gevallen verloren zij bijna de helft van hun vermogen, terwijl de controlegroep, zonder dementiediagnose, slechts een daling van tien procent zag. Dit geeft aan dat financiële problemen vaak een vroeg signaal van cognitieve achteruitgang zijn.
Hoewel er cognitieve tests bestaan, zoals de Montreal Cognitive Assessment (MOCA), die artsen vaak aanbevelen om dementie te meten, benadrukt Hyman dat deze tests vooral grote cognitieve problemen aan het licht brengen. De subtiele, eerste signalen, zoals problemen met financiële taken, blijven vaak onopgemerkt in dergelijke testen.
Hyman waarschuwt dat financiële problemen vaak jaren vóór een officiële diagnose optreden. Hij verwijst naar zijn eigen ervaring: “Jaren voordat mijn moeder de diagnose Alzheimer kreeg, slaagde ze nog moeiteloos voor een MOCA-test, maar ze kon haar rekeningen niet meer beheren. Ze had hulp nodig bij het sorteren van haar post en het op tijd betalen van rekeningen.” Dit toont aan hoe belangrijk het is om aandacht te besteden aan kleine, praktische problemen in het dagelijks leven.
Schrijver voor Naamloos.nl
Ik ben Dave, een gepassioneerde reviewer die de wereld verkent door producten en onderwerpen te onderzoeken. Met een scherp oog voor detail en een liefde voor eerlijke beoordelingen, deel ik mijn inzichten met de wereld. Mijn reis begon als een nieuwsgierige consument, maar groeide al snel uit tot een boeiende carrière als recensent. Of het nu gaat om tech gadgets, reisbestemmingen of culinaire ervaringen, ik duik diep in elk aspect en deel mijn persoonlijke ervaringen met een vleugje humor. Mijn missie is simpel: mensen informeren en inspireren, één review tegelijk.