Kun jij langer dan 10 seconden op één been staan? Dit kan je echte leeftijd onthullen!

Op één been staan lijkt een simpele uitdaging, maar naarmate we ouder worden, blijkt het een stuk moeilijker. Dit evenwichtsexperiment is niet alleen leuk om te testen; volgens een recente studie van de Amerikaanse Mayo Clinic is het een effectieve graadmeter voor het verouderingsproces. Sterker nog, het blijkt een betere indicatie te geven van leeftijdsgebonden achteruitgang dan het verlies van spierkracht of een verandering in loopvermogen.

Onderzoek bevestigt: balans als verouderingsindicator

De studie, geleid door onderzoeker Julie Vera en uitgevoerd met veertig gezonde deelnemers boven de 50 jaar, legt uit waarom balans een belangrijke factor is in de gezondheidscheck van ouderen. “We verdeelden de deelnemers in twee groepen: de helft was jonger dan 65 en de andere helft ouder,” legt Vera uit aan Scientias.nl. De test bestond onder meer uit metingen van knijpkracht en kniekracht aan de dominante kant. De deelnemers moesten bijvoorbeeld een vuist maken met hun dominante hand.

Daarnaast werden verschillende balansmetingen gedaan, waarbij de deelnemers op een krachtplaat stonden in diverse posities, zoals met beide voeten en ogen open of dicht, en op één been. Hun looppatroon werd eveneens geregistreerd, waarbij ze over een vlakke ondergrond liepen. De onderzoekers berekenden vervolgens hun dynamische stabiliteitsmarge tijdens het lopen.

Evenwicht op het niet-dominante been zakt sterk in met de jaren

De resultaten van deze tests lieten een duidelijke daling zien in het vermogen om op één been te balanceren, vooral op het niet-dominante been. “Voor mensen onder de 65 was de gemiddelde tijd op het dominante been 21 seconden en op het niet-dominante been 23 seconden,” aldus Vera. “Bij de 65-plussers daalde dit naar 11 seconden op beide benen.” Deze achteruitgang van 12 seconden op het niet-dominante been toont een aanzienlijke verzwakking in evenwicht. 

op 1 been staan

Waarom balansverlies zo belangrijk is

Evenwicht vereist niet alleen spierkracht, maar ook input van het zicht, het evenwichtssysteem en het somatosensorische systeem, dat de beweging van spieren aanstuurt, legt hoofdonderzoeker Kenton Kaufman uit. Dit maakt balans een essentiële maatstaf voor gezond ouder worden. “Een slechte balans vergroot het risico op vallen, een belangrijk gezondheidsrisico dat ernstige gevolgen kan hebben voor ouderen.”

Volgens de onderzoekers verzwakt ons balanssysteem door de jaren heen door natuurlijke veroudering van het neuromusculaire systeem. Dit verklaart waarom het voor ouderen moeilijker wordt om stabiel te blijven, vooral op één been.

Waarom spierkracht minder invloed heeft op het verouderingsproces

Om te zien of andere metingen ook veroudering konden voorspellen, deden de onderzoekers een knijpkracht- en kniekrachttest. Ze gebruikten een speciaal apparaat om de kracht van de handen en knieën te meten. Hoewel deze kracht per decennium daalde, bleek de afname veel minder groot dan die in balans. Ook bij de looppatroontest, waarbij deelnemers in een normaal tempo over een loopbaan van 8 meter liepen, veranderde er weinig met de leeftijd. Volgens Kaufman kwam dit omdat de deelnemers op hun normale snelheid liepen en niet op maximale snelheid, waardoor leeftijdsverschillen minder zichtbaar waren.

Eenvoudige balans-oefeningen om thuis uit te proberen

Balans blijkt dus een krachtige voorspeller van ouderdomsklachten. Omdat het testen van balans op één been zo eenvoudig is, kan iedereen thuis zijn eigen risico op vallen inschatten en verbeteren door te oefenen. “Het is cruciaal om balansvaardigheden te blijven trainen, want wat je niet gebruikt, verlies je,” benadrukt Kaufman. Naast het oefenen op één been staan, kunnen ook tandemlopen, het versterken van de heupspieren, het wiegen van de voeten van hak naar teen, wandelen en tai chi helpen om je evenwicht te verbeteren. Een betere balans verkleint het risico op vallen en helpt blessures voorkomen.

Conclusie: wil je je gezondheid en balans behouden naarmate je ouder wordt? Probeer dan dagelijks even op één been te staan en voeg andere oefeningen toe om je stabiliteit te versterken.

Foto van Dave
Dave

Schrijver voor Naamloos.nl

Ik ben Dave, een gepassioneerde reviewer die de wereld verkent door producten en onderwerpen te onderzoeken. Met een scherp oog voor detail en een liefde voor eerlijke beoordelingen, deel ik mijn inzichten met de wereld. Mijn reis begon als een nieuwsgierige consument, maar groeide al snel uit tot een boeiende carrière als recensent. Of het nu gaat om tech gadgets, reisbestemmingen of culinaire ervaringen, ik duik diep in elk aspect en deel mijn persoonlijke ervaringen met een vleugje humor. Mijn missie is simpel: mensen informeren en inspireren, één review tegelijk.